آرتروز زانو یکی از شایع ترین بیماری های مفصلی در زنان است. این بیماری با از دست رفتن غضروف مفصل زانو و التهاب مزمن مفصل شروع می شود و باعث درد، سفتی و محدودیت حرکتی در زانو می گردد.
علائم آرتروز زانو در زنان معمولاً به تدریج ظاهر می شود. در ابتدا درد خفیفی پس از فعالیت های طولانی مدت مثل پیاده روی احساس می شود که با استراحت برطرف می گردد. با پیشرفت بیماری، درد شدیدتر و مداوم تر شده و حتی در حال استراحت نیز وجود دارد. سفتی و محدودیت حرکت زانو نیز کم کم بیشتر می شود. در این مقاله به بررسی دقیق تر علائم آرتروز زانو در زنان و نحوه تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت.
آرتروز زانو چیست ؟
آرتروز زانو یکی از شایع ترین اختلالات مفصلی است که باعث درد و التهاب مزمن در مفصل زانو می شود. آرتروز زانو زمانی رخ می دهد که غضروف لغزنده و محافظ بین استخوان های ران و درشت نی دچار آسیب و فرسودگی شود. در نتیجه، استخوان های زانو به یکدیگر نزدیک تر شده و مایع و کیسه های مفصلی التهاب پیدا می کنند.
اگر می خواهید بدانید که علائم آرتروز زانو در زنان چیست باید گفت که عواملی مانند سن بالا، جنسیت زن، چاقی، ضربه به زانو، تحمل وزن بیش از حد، و نقص ساختاری مفصل خطر ابتلا به آرتروز زانو را افزایش می دهند.
آرتروز زانو در ابتدا با درد ملایم پس از فعالیت آغاز شده و به مرور با پیشرفت بیماری درد شدیدتر و مزمن تر می شود. درمان هایی از جمله دارودرمانی، فیزیوتراپی، تزریق داخل مفصلی و جراحی بسته به شدت بیماری برای آرتروز زانو وجود دارد.
علائم آرتروز زانو در زنان
علائم آرتروز زانو در زنان به طور معمول به تدریج ظاهر می شود. در مراحل اولیه، درد خفیفی پس از فعالیت های طولانی مدت مانند پیاده روی احساس می شود که با استراحت برطرف می گردد. با پیشرفت بیماری، درد شدید تر و طولانی تر شده و حتی در هنگام استراحت هم احساس می شود. سفتی و محدودیت حرکت زانو نیز بتدریج بیشتر می شود.
در مراحل پیشرفته این بیماری، درد زانو حتی در هنگام خواب و بی حرکتی هم ادامه دارد. سفتی و درد پس از بی تحرکی طولانی مدت مانند نشستن یا خوابیدن بیشتر می شود. حرکت دادن زانو نیز به سختی انجام می شود. در مراحل پیشرفته، ممکن است زانوها متورم شوند و ناهنجاری مفصل ایجاد گردد. در نهایت، تحرک و عملکرد روزانه به شدت محدود می شود.
بنابراین بهتر است توجه داشته باشید که علائم آرتروز زانو در زنان از درد خفیف گذرا تا محدودیت شدید تحرک به تدریج پیشرفت می کند و نیازمند توجه به موقع و درمان به موقع است.
تشخیص آتروز زانو در زنان
تشخیص آرتروز زانو در زنان معمولاً از طریق معاینه فیزیکی و بررسی علائم بالینی، سابقه پزشکی و شکایت بیمار آغاز می شود. متخصص ارتوپدی یا جراح زانو ابتدا با بررسی دقیق مفصل زانو از نظر وجود درد، التهاب، تورم، محدودیت حرکتی و صداهای غیرطبیعی، احتمال آرتروز را مطرح می کند.
سپس با انجام عکس رادیوگرافی از زانو در وضعیت های مختلف، میزان فرسایش غضروف و تغییرات استخوانی مفصل ارزیابی می شود. عکس برداری MRI نیز می تواند برای بررسی دقیق تر آسیب های غضروفی و مفصلی انجام شود. آزمایش خون برای بررسی مارکرهای التهابی نظیر CRP نیز در تشخیص کمک کننده است. در نهایت، با توجه به یافته های بالینی و پاراکلینیکی، پزشک می تواند تشخیص قطعی آرتروز زانو را اعلام نماید و درمان های مناسب را با توجه به روند بیماری آغاز کند.
درمان آرتروز زانو
درمان آرتروز زانو بسته به شدت بیماری و علائم بالینی بیمار، می تواند شامل روش های درمانی مختلفی باشد. در مراحل اولیه، استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی و کاهش فعالیت های فشارآور بر مفصل زانو توصیه می شود. همچنین فیزیوتراپی و تمرین درمانی برای تقویت عضلات اطراف زانو و بهبود محدودیت حرکتی می تواند مفید باشد.
در صورت پیشرفت بیماری، تزریق داخل مفصلی کورتیکواستروئیدها یا تزریق پلاسمای غنی از پلاکت برای کاهش التهاب و درد انجام می شود. در برخی موارد نیز تزریق هیالورونیک اسید برای افزایش ویسکوزیته مایع مفصلی تجویز می گردد.
در مراحل پیشرفته تر که آسیب غضروف گسترده است، جراحی هایی مانند آرتروسکوپی، osteotomy یا جایگزینی مفصل مصنوعی زانو ممکن است لازم باشد تا بتوان عملکرد و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشید. با توجه به آنچه گفته شد درمان آرتروز زانو یک روند گام به گام از درمان های حفاظتی تا جراحی است که باید بر اساس وضعیت بیمار انتخاب شود.
ورزش برای آرتروز زانو
شاید فکر کنید که ورزش برای کسانی که آرتروز زانو دارند مناسب نیست، بهتر است بدانید که زنان مبتلا به آرتروز زانو می توانند با انجام منظم فعالیت های ورزشی مناسب، علائم بیماری خود را بهبود ببخشند. پیاده روی منظم روزانه در فضای باز یکی از بهترین ورزش ها برای آرتروز زانو در زنان است. پیاده روی با سرعت کم و استفاده از کفش های ضدضربه و پشتیبان زانو، سبب تقویت عضلات پا و بهبود دامنه حرکتی زانو می شود. همچنین شنا یک ورزش بی ضرر و مفید برای تقویت عضلات و کاهش التهاب است.
زنان مبتلا به آرتروز زانو می توانند با حرکات آرام در آب، عضلات خود را تقویت کنند. علاوه بر این، تمرینات کششی و یوگا می تواند به افزایش انعطاف پذیری مفاصل و عضلات کمک نماید. دوچرخه سواری بدون فشار زیاد نیز توصیه می شود. انتخاب ورزش های کم ضرر و ملایم با شدت پایین تا متوسط، بهترین گزینه برای بهبود علائم آرتروز زانو در زنان است. توجه داشته باشید که مشورت با پزشک برای برنامه ریزی صحیح ورزشی ضروری است.
کلام آخر
همانطور که گفته شد، آرتروز زانو یکی از شایع ترین اختلالات مفصلی در بین زنان مسن است که منجر به درد مزمن، التهاب و محدودیت حرکتی در زانو می شود. عوامل خطر ابتلای زنان به آرتروز زانو شامل افزایش سن، یائسگی، ضعف عضلانی، چاقی، آسیب دیدگی های قبلی زانو و شرایط ژنتیکی است. علائم این بیماری معمولاً به تدریج ظاهر شده و از درد خفیف گذرا تا درد شدید مزمن و محدودیت حرکت پیشرفت می کند.
درمان های آرتروز زانو در زنان شامل اقدامات دارویی، فیزیوتراپی، تزریق داخل مفصلی، استفاده از وسایل کمکی و در موارد پیشرفته جراحی است. کنترل وزن، فعالیت بدنی منظم و مراقبت از زانو نیز برای درمان و پیشگیری از پیشرفت آرتروز زانو در زنان حائز اهمیت است. آگاهی از علائم اولیه و درمان به موقع می تواند از وخامت بیماری جلوگیری کند.
سوالات متداول
علت اصلی آرتروز زانو در زنان چیست؟
کاهش استحکام غضروف مفصلی و تخریب غضروف با افزایش سن مهم ترین علت آرتروز زانو در زنان است. همچنین عواملی مثل چاقی، ضعف عضلانی و آسیب دیدگی های قبلی زانو خطر ابتلا را بالا می برند.
چرا زنان بیشتر از مردان در معرض آرتروز زانو هستند؟
تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی، ساختار آناتومیکی متفاوت مفصل زانو و چرخه قاعدگی ماهانه در زنان از عوامل خطر بیشتر آنها برای ابتلا به آرتروز زانوست.
آیا آرتروز زانو در زنان درمان پذیر است؟
بله، آرتروز زانو در زنان قابل درمان است. درمان هایی مثل دارودرمانی، فیزیوتراپی، تقویت عضلات، تزریق داخل مفصلی و جراحی می توانند بسته به شدت بیماری علائم را بهبود ببخشند.
چگونه می توان از پیشرفت آرتروز زانو در زنان جلوگیری کرد؟
کنترل وزن، ورزش منظم، استفاده از تجهیزات حمایت کننده زانو، درمان به موقع علائم التهابی، اجتناب از فعالیت های پرفشار بر زانو و مراقبت از سلامت استخوان ها راه هایی برای پیشگیری از پیشرفت آرتروز زانو در زنان هستند.
