آیا می دانید زانو درد می تواند زندگی شما را تحت الشعاع قرار دهد؟ شاید شما نیز مانند بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز زانو، از درد و محدودیت حرکتی ناشی از آن رنج می برید. شاید حتی پیش خود فکر کنید که دیگر هیچ راه حلی برای درمان وجود ندارد. امروزه با پیشرفت های چشمگیر علم پزشکی، تعویض مفصل زانو یک روش ایمن و موثر برای درمان درد و مشکلات حرکتی ناشی از آرتروز زانو محسوب می شود. با تعویض زانو می توانید به زندگی فعال و سالم خود بازگردید. البته همانند هر عمل جراحی دیگری، این روش نیز دارای عوارضی است که در ادامه به بررسی کامل عوارض تعویض مفصل زانو خواهیم پرداخت.
عمل جراحی تعویض مفصل زانو
عمل جراحی تعویض مفصل زانو می تواند باعث التهاب، درد و ناراحتی شود. اما با مراقبت صحیح، عوارض جانبی می تواند به حداقل برسند.
ورم و کبودی زانو پس از عمل جراحی کاملا طبیعی می باشد. برای کاهش ورم و درد، بهتر است تا طبق دستور پزشک از داروهای ضد التهاب و مسکن استفاده کنید. همچنین ممکن است تا مدتی دچار محدودیت حرکتی شوید. در این صورت فیزیوتراپی و توانبخشی به شما کمک می کند تا دوباره قدرت و دامنه حرکتی خود را بازیابید. توجه داشته باشید که مراجعه پزشک و پیروی از دستورالعمل های او، بهترین راه برای به حداقل رساندن خطر عفونت، خون ریزی، لخته خون و سایر عوارض ناخواسته است.
عوارض تعویض مفصل زانو
همانطور که گفتیم عمل جراحی تعویض مفصل زانو یکی از رایج ترین جراحی های ارتوپدی است که برای درمان آرتروز شدید زانو انجام می شود. هدف از این عمل، برطرف کردن درد و بهبود عملکرد زانو می باشد. اما مانند هر عمل جراحی دیگری، تعویض مفصل زانو نیز می تواند با عوارضی همراه باشد.
پس از اتمام جراحی بسته به شرایط بیمار حدودا بین 1 الی 3 روز در بیمارستان بستری می شود. بیمار پس از هوشیاری و یا رفع بی حسی محل جراحی، دچار احساس درد شدیدی خواهد داشت که این امر توسط تزریق مسکن و یا مصرف دوزهای بالای قرص مسکن کنترل می شود. اما در کل عوارض جراحی مفصل زانو مربوط به دوران نقاهت آن است و اگر شما به طور کامل توصیه های پزشک را جدی بگیرید و ورزش های صحیح و اصولی را به طور مداوم انجام دهید؛ این عوارض پس از مدت کوتاهی کامل از بین خواهد رفت. عوارض تعویض آرتروز زانو به شرح زیر است:
التهاب و ورم در ناحیه زانو بعد از جراحی طبیعی است. معمولاً با مصرف داروهای ضدالتهاب و مسکن، این عارضه برطرف می شود. همچنین، گاهی اوقات زخم جراحی دچار عفونت می شود که نیاز به درمان های آنتی بیوتیکی دارد. در برخی مواقع هم بیماران معمولاً تا مدت ها پس از عمل دچار محدودیت در حرکت زانو هستند که با فیزیوتراپی برطرف می شود. گاهی اوقات هم قطعه مصنوعی کاشته شده در بدن نیز شل می شود یا از جای خود تکان می خورد که نیاز به عمل جراحی مجدد دارد.
از دیگر عوارض تعویض مفصل زانو می توان به لخته شدن خون اشاره کرد، به طوری که تشکیل لخته در سیاهرگ های پا می تواند منجربه درد، ورم و حتی آمبولی ریه شود که نیاز به درمان فوری دارد.
به طور کلی شایع ترین عوارض بعد از این عمل عبارتند از:
- خون ریزی
- عفونت
- لخته شدن خون در وریدهای پا که خطر آمبولی ریوی دارد.
- آسیب به اعصاب یا رگ ها
- شل شدن پروتز
- محدودیت حرکت مفصل
- درد مزمن زانو
خوشبختانه با انتخاب جراح ماهر و رعایت توصیه های پزشکی می توانید احتمال بروز این عوارض را به حداقل برسانید.
درد جلوی زانو بعد از عمل جراحی
درد جلوی زانو یکی از شایع ترین عوارض بعد از عمل تعویض مفصل زانو است که می تواند بسیار ناراحت کننده باشد. اما دلیل اصلی این درد چیست؟
این درد معمولاً ناشی از التهاب بافت های اطراف مفصل زانو در اثر جراحی است. هنگام برش دادن و باز کردن مفصل برای جایگزینی پروتز، بافت های نرم اطراف مانند رباط ها، تاندون ها و عضلات نیز تا حدی آسیب می بینند. التهاب و تورم ناشی از این آسیب ها منجر به فشار آوردن به اعصاب حسی اطراف زانو شده و باعث ایجاد درد شدید و گاهی اوقات غیر قابل تحمل خواهد بود. در موارد شدیدتر، چسبندگی و التهاب زیاد هم می تواند منجر به محدودیت حرکت بشود.
به همین دلیل کاهش التهاب و استراحت کافی در هفته های اول پس از عمل بسیار مهم است. رعایت توصیه های پزشک، مصرف داروهای تجویز شده، فیزیوتراپی و کاهش فشار وارده به زانو، از عواملی هستند که منجر به کاهش درد و بهبود سریع تر خواهند شد. پس با رعایت نکات فوق، می توان امید داشت که این درد موقتی بوده و به مرور زمان از بین خواهد رفت.
عوارض ناشی از بیهوشی
بیهوشی بخش مهمی در عمل جراحی تعویض مفصل زانو است اما خود این فرایند می تواند عوارضی داشته باشد که البته اکثراً موقتی و قابل کنترل هستند.
از شایع ترین عوارض بیهوشی می توان به تهوع و استفراغ اشاره کرد که معمولاً چند ساعت پس از عمل رخ می دهد. درد عضلانی نیز گاهی اوقات تجربه می شود که ناشی از بی حرکتی طولانی مدت روی تخت عمل است. سردرد، سرگیجه، خشکی دهان، خواب آلودگی و تاری دید از دیگر علائم رایج هستند. در موارد نادرتر، واکنش های آلرژیک به داروهای بیهوشی هم دیده شده است.
خوشبختانه با نظارت دقیق متخصص بیهوشی و مراقبت های پس از عمل، اکثر این عوارض به سرعت برطرف می شوند. پس نگرانی اضافی بابت آنها ضرورتی ندارد.
علائم عوارض های جراحی تعویض مفصل
عوارض جراحی تعویض مفصل زانو می تواند علائم متفاوتی داشته باشد که آگاهی از آنها برای تشخیص و درمان به موقع آن بسیار حائز اهمیت است.
خون ریزی پس از عمل می تواند منجر به درد شدید، تورم و کبودی در ناحیه مفصل زانو شود. همچنین افت فشارخون، تپش قلب، تنگی نفس و ضعف و خستگی شدید از دیگر نشانه های احتمالی خون ریزی است. در عفونت مفصل، ترشح چرکی، قرمزی، درد و تورم در ناحیه برش جراحی دیده می شود. همچنین ممکن است تب و لرز همراه با عرق کردن شبانه بروز کند. تشکیل لخته خونی هم علائمی مانند درد شدید، ورم و سفتی در وریدهای پا به همراه تنگی نفس، سرفه و درد قفسه سینه ایجاد می کند.
علائم شل شدن پروتز تعویضی مفصل زانو
همانطور که قبلا هم گفتیم شل شدن پروتز زانو یکی از شایع ترین و نگران کننده ترین عوارض تعویض مفصل زانو محسوب می شود. اما چطور می توان فهمید که پروتز زانو دچار مشکل شده است؟
اولین و مهم ترین نشانه، درد تیرکشنده و ناگهانی در زانو است، به ویژه هنگام بلند کردن وزن بدن مانند بلند شدن از صندلی یا راه رفتن. این درد می تواند بسیار شدید بوده و حرکت را سخت کند. همچنین ممکن است صداهای مکانیکی از مفصل زانو شنیده شود یا حس جا به جا شدن و چرخش پروتز وجود داشته باشد که به تدریج درد و محدودیت حرکتی بیشتری ایجاد می شود.
در این شرایط فوراً باید به پزشک مراجعه کنید تا با عکسبرداری مجدد، وضعیت پروتز و نیاز به عمل جراحی تعویض یا ترمیم آن را تعیین نماید. حواستان باشد که عدم درمان به موقع این عارضه، موجب آسیب های بیشتر به مفصل و عوارض طولانی مدت می گردد.
کلام آخر
در اخر باید بگوییم که عمل جراحی تعویض مفصل زانو، گام مهمی در بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آرتروز شدید زانوست. هر چند که همانند سایر اعمال جراحی، این عمل نیز دارای عوارضی است؛ اما با پیشرفت های اخیر در تکنیک های جراحی و پروتزهای مفصل زانو، بسیاری از این عوارض به حداقل رسیده اند.
انتخاب بهترین جراح تعویض مفصل زانو، رعایت دستورالعمل های پزشکی پیش و پس از عمل و پیگیری های منظم، نقش مهمی در کاهش خطر عوارض و افزایش موفقیت جراحی خواهد داشت. پس قدم به قدم و با امید به آینده ای بهتر، می توانید این مسیر را با موفقیت و سلامت پشت سر بگذارید.
سوالات متداول عوارض تعویض مفصل زانو
عوارض حین عمل تعویض مفصل زانو چیست؟
از عوارض نادر حین عمل می توان به آسیب عروق خونی، اعصاب یا رباط ها، شکستگی استخوان، واکنش های آلرژیک و عفونت اشاره کرد.
درد پس از عمل تعویض مفصل زانو چقدر طول می کشد؟
پاسخ: معمولاً درد پس از عمل طی 2 تا 6 هفته کاهش می یابد. اما در برخی بیماران ممکن است تا 3 تا 6 ماه هم ادامه داشته باشد.
عفونت زخم پس از جراحی چقدر رایج است؟
عفونت زخم جراحی در حدود 1 تا 2 درصد موارد پس از تعویض مفصل زانو رخ می دهد.
محدودیت حرکتی پس از عمل چقدر طول می کشد؟
پاسخ: معمولاً محدودیت های حرکتی پس از عمل طی 6 تا 12 هفته برطرف می شود و فرد می تواند به تدریج فعالیت های روزمره خود را از سر بگیرد.
احتمال شل شدن یا جابجا شدن مفصل مصنوعی چقدر است؟
پاسخ: بسته به نوع پروتز و تکنیک جراحی، احتمال شل شدن پروتز حدود 5 درصد و جابجا شدن آن در حدود 2 درصد تخمین زده می شود.
