شکستگی کشکک زانو

کشکک زانو، با آنکه استخوانی کوچک است اما نقش مهمی‌در حرکت و ثبات مفصل زانو دارد. شکستگی کشکک زانو، که معمولاً در اثر ضربه‌های شدید یا افتادن رخ می‌دهد، تأثیر زیادی بر عملکرد زانو و توانایی حرکت می‌گذارد و باعث درد شدید و محدودیت حرکتی می‌شود.

کشکک زانو، استخوانی کوچک، گرد و پهن است که در جلوی مفصل زانو قرار گرفته، در درجه اول، کشکک زانو به عنوان یک محافظ عمل می‌کند. مثلا از مفصل در برابر ضربات و فشارهای خارجی محافظت می‌کند. کشکک زانو بخش مهمی‌از مکانیسم اهرمی‌پا هم محسوب می‌شود. این استخوان با افزایش فاصله بین تاندون عضله چهارسر ران و محور چرخش زانو، قدرت این عضله را افزایش می‌دهد. به عبارتی ساده‌تر، کشکک زانو به ما کمک می‌کند تا با نیروی کمتری، حرکات قوی‌تر و موثرتری انجام دهیم.

علاوه بر این، کشکک زانو نقش مهمی‌در توزیع فشار در مفصل زانو دارد. هنگام حرکت، به خصوص در فعالیت‌هایی مانند راه رفتن، دویدن یا پریدن، این استخوان کمک می‌کند تا فشار وارده بر زانو به طور یکنواخت در سطح بزرگتری پخش شود که از فرسایش زودهنگام غضروف‌ها و آسیب‌های ناشی از فشار مداوم جلوگیری می‌کند.

منظور از شکستگی کاسه زانو چیست؟

کاسه زانو در واقع همان کشکک زانوست، اگر این استخوان دچار شکستگی شود به آن شکستگی کاسه زانو یا شکستگی کشکک زانو می‌گوییم.

اما چطور ممکن است این اتفاق بیفتد؟ معمولاً وقتی زمین می‌خورید و زانویتان محکم به زمین برخورد می‌کند، یا ضربه شدیدی به زانویتان وارد می‌شود، شکستگی رخ می‌دهد. درست مثل وقتی که یک کاسه را از بالا به زمین می‌اندازید و می‌شکند!

شکستگی کشکک زانو می‌تواند ساده باشد، مثل یک ترک کوچک، یا پیچیده، مثل اینکه استخوان به چند تکه تقسیم شود. در موارد ساده، معمولا با استراحت و مراقبت ترمیم می‌شود، اما گاهی اوقات، اگر میزان و شدت شکستگی زیاد باشد، ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشید.

انواع شکستگی کشک زانو

شکستگی کشکک زانو به شکل‌های مختلفی رخ می‌دهد. این شکستگی‌ها بر اساس الگوی شکستگی و میزان جابجایی استخوان طبقه‌بندی می‌شوند. همانطور که گفتیم برخی شکستگی‌ها ساده هستند، مثل یک ترک نازک در استخوان، در حالی که برخی دیگر پیچیده‌تر بوده و استخوان را به چندین قطعه تقسیم می‌کنند. همچنین، گاهی شکستگی باعث می‌شود قطعات استخوان از هم فاصله بگیرند که به آن شکستگی جابجا شده می‌گویند.

هر کدام از این انواع شکستگی به روش‌های درمانی متفاوتی نیاز دارند، از استراحت ساده گرفته تا جراحی.

در ادامه انواع شکستگی کشکک زانو را شرح می‌دهیم :

علائم شکستگی کشکک زانو

شایع ترین علائم شکستگی زانو درد و تورم در جلوی زانو می‌باشد. علائم دیگر این عارضه به شرح زیر است:

• درد در اطراف کاسه زانو یا درون زانو
• کبودی
• تورم که حتی با شکستگی‌های نسبتاً جزئی کاسه زانو می‌تواند شدید باشد.
• ناتوانی در خم کردن یا صاف کردن زانو یا صاف نگه داشتن پا
• ناتوانی در تحمل وزن، ایستادن یا راه رفتن
• تغییر شکل زانو، به خصوص با شکستگی‌های شدید
• بیرون‌زدگی استخوان از پوست زانو در صورت شکستگی باز کشکک

علت شکستگی زانو

وقتی کشکک زانو می‌شکند، بدن شما علائم و نشانه‌هایی از خود نشان می‌دهد. این علائم مانند زنگ خطری هستند که به شما می‌گویند باید به پزشک مراجعه کنید.

• درد در اطراف کشکک زانو یا داخل زانو
• کبودی پوست به رنگ بنفش یا آبی
• تورم زانو
• ممکن است نتوانید زانوی خود را به راحتی خم یا صاف کنید.
• ناتوانی در تحمل وزن
• تغییر شکل زانو
• بیرون زدگی استخوان

شکستگی زانو چه عوارضی دارد؟

شکستگی کشکک زانو، مثل هر عارضه دیگری ممکن است عوارضی برایتان داشته باشد. یکی از این عوارض، آرتروز زانو است، خوشبختانه، این مشکل به ندرت ایجاد می‌شود، اما اگر اتفاق بیفتد، ممکن است گاهی اوقات درد یا ناراحتی احساس کنید.

در برخی موارد، عضلات جلوی ران شما ممکن است کمی‌قدرت خود را از دست بدهند و خم و راست کردن زانو برایتان سخت‌تر شود. اما نگران نباشید، با تمرین و فیزیوتراپی، می‌توانید قدرت عضلات خود را بازیابید.

احساس درد هم بعد از شکستگی کشکک زانو هم، کاملا طبیعی است. ممکن است این درد ناشی از آرتروز، سفتی زانو و یا ضعف عضلانی باشد. گاهی اوقات این احساس درد در صورت استفاده از آتل، تسکین می‌یابد.

شکستگی کشکک چگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص شکستگی کشکک زانو با معاینه دقیق توسط متخصص ارتوپدی آغاز می‌شود. پزشک ابتدا زانو، علائم و سوابق پزشکی شما را بررسی می‌کند. در اکثر موارد، لبه‌های شکستگی از روی پوست قابل لمس هستند، به‌ویژه اگر شکستگی با دررفتگی همراه باشد. یکی از عوارض شایع این نوع شکستگی، تجمع خون در فضای مفصلی است که از انتهای استخوان شکسته نشأت می‌گیرد و باعث درد و التهاب می‌شود. در صورتی که حجم خون زیاد باشد، پزشک برای کاهش درد، اقدام به تخلیه آن می‌کند.

علاوه بر معاینه فیزیکی، رادیوگرافی نیز یکی از مهم‌ترین ابزارهای تشخیصی در این زمینه است. این تست تصویربرداری، اطلاعاتی درباره ساختار و تراکم استخوان‌ها در اختیار پزشک قرار می‌دهد و شکستگی را از زوایای مختلف نشان می‌دهد. با استفاده از این روش‌ها، متخصص ارتوپدی می‌تواند این عارضه را تشخیص دهد.

روش‌های درمان شکستگی کشکک زانو

شکستگی کشکک زانو با دو روش جراحی و غیرجراحی درمان می‌شود که انتخاب  یکی از این روش‌ها به نوع و شدت شکستگی بستگی دارد. در ابتدا، جراح ارتوپدی با معاینه و گرفتن عکس رادیولوژی، وضعیت شکستگی را بررسی می‌کند. اگر خونریزی داخل مفصل زانو (همارتروز) وجود داشته باشد، ممکن است ابتدا نیاز به تخلیه خون باشد.

در صورتی که شدت شکستگی زیاد نباشد و استخوان‌های شکسته از محل خود جابجا نشده باشند، معمولاً از روش درمان غیرجراحی استفاده می‌شود. در این روش، با استفاده از یک اسپلینت، آتل یا گچ، زانو را صاف نگه می‌دارند تا استخوان به تدریج، ترمیم شود.

اما اگر استخوان‌های شکسته از محل خود جابجا شده باشند، نیاز به جراحی است، این جراحی به نوع شکستگی بستگی دارد و معمولاً به دو دسته تقسیم می‌شود:

• شکستگی عرضی
• شکستگی خرد شده

در  نوع شکستگی عرضی، که معمولاً در نزدیکی کشکک زانو رخ می‌دهد، جراح از پیچ، پین یا سیم برای جا انداختن و ثابت کردن قطعات شکسته شده استفاده می‌کند. این روش برای شکستگی‌هایی که در انتهای کاسه زانو رخ می‌دهد، به دلیل کوچک بودن قطعات، کمتر کاربرد دارد.

شکستگی خرد شده هم زمانی اتفاق می‌افتد که کشکک زانو به چندین قطعه کوچک تقسیم می‌شود. این نوع شکستگی معمولاً در اثر ضربه شدید یا افتادن با فشار زیاد روی زانو ایجاد می‌شود. در این حالت، به دلیل ریز بودن قطعات استخوان، امکان جا انداختن آن‌ها وجود ندارد و جراح مجبور است قطعات خرد شده را بردارد. سپس برای تثبیت استخوان باقی‌مانده، از سیم و پین استفاده می‌کند.

مراقبت‌های بعد از درمان

پس از عمل، برای کنترل درد و ناراحتی، باید زانوی عمل شده را بالا نگه دارید، از کمپرس یخ و مسکن‌های تجویز شده استفاده کنید.

مراقبت‌های بعد از درمان بدون جراحی

• استراحت کافی و کم حرکت دادن زانو برای ترمیم شکستگی
• استفاده از آتل یا بریس طبق دستور پزشک
• بالا نگه داشتن پا برای کاهش تورم
• استفاده از کمپرس سرد برای کاهش درد و التهاب
• مصرف داروهای مسکن تجویز شده توسط پزشک
• انجام تمرینات ساده طبق برنامه فیزیوتراپ
• استفاده از عصا یا واکر برای کمک به راه رفتن در صورت نیاز

مراقبت‌های بعد از درمان با جراحی

• مراقبت از زخم جراحی و تعویض پانسمان طبق دستور پزشک
• استفاده از داروهای آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت
• مصرف داروهای ضد درد تجویز شده
• استفاده از کمپرس یخ برای کاهش تورم و درد
• بالا نگه داشتن پا برای کاهش تورم
• استفاده از بریس یا آتل مخصوص
• حرکات دادن تدریجی زانو طبق برنامه فیزیوتراپی
• استفاده از وسایل کمکی مانند عصا یا واکر برای راه رفتن
• وارد نکردن فشار زیاد روی پای آسیب‌دیده
• انجام تمرینات تقویتی عضلات اطراف زانو
• رعایت رژیم غذایی مناسب برای تسریع در بهبود زخم و استخوان

جمع بندی

مدت زمان بهبودی و دوره نقاهت شکستگی کشکک زانو به عواملی مثل  شدت آسیب، نوع درمان انتخاب شده (جراحی یا غیرجراحی) و مدت زمان انجام فیزیوتراپی بستگی دارد. به طور معمول، بین سه تا شش ماه پس از جراحی می‌توانید فعالیت‌های روز مره تان را انجام دهید. البته در صورت شدیدتر بودن شکستگی، ممکن است دوره نقاهت طولانی‌تر باشد.

برای محافظت بیشتر از زانو و پیشگیری از شکستگی‌های آتی، گاهی لازم است تغییراتی در سبک زندگی ایجاد کنید. به عنوان مثال، فعالیت‌هایی که باعث می‌شود زانوتان را خیلی خم و راست کنید، مانند بالا رفتن از پله‌ها یا نردبان، نباید انجام دهید. این تغییرات در سبک زندگی، همراه با انجام منظم تمرینات تقویتی و تناسب وزن، به حفظ سلامت زانو و کاهش خطر آسیب‌های بعدی کمک می‌کند.

سوالات متداول

شکستگی کشکک زانو چیست و چرا اتفاق می افتد؟

شکستگی کشکک زانو به شکسته شدن استخوان کوچک و گرد جلوی زانو، که به آن کشکک یا پاتلا گفته می‌شود، اشاره دارد. این آسیب معمولاً در اثر ضربه مستقیم به زانو، مانند افتادن روی زانو یا برخورد شدید در تصادفات رانندگی، رخ می‌دهد. گاهی اوقات نیز ممکن است در اثر انقباض شدید عضله چهارسر ران، مثلاً هنگام پرش یا دویدن، اتفاق بیفتد. افراد مسن با استخوان‌های ضعیف‌تر یا ورزشکارانی که فشار زیادی به زانوهایشان وارد می‌کنند، بیشتر در معرض خطر این نوع شکستگی هستند.

احتمال شکستگی کشکک زانو چقدر است؟

شکستگی کشکک زانو آسیب نسبتاً نادری است و تنها حدود 1٪ از کل شکستگی‌ها را شامل می‌شود. جالب است بدانید که این نوع شکستگی در مردان دو برابر بیشتر از زنان رخ می‌دهد.

آیا امکان راه رفتن با کشکک شکسته وجود دارد؟

شکستگی کشکک زانو معمولاً باعث اختلال در راه رفتن می‌شود. حتی اگر احساس می‌کنید قادر به راه رفتن هستید اما همچنان درد دارید، توصیه می‌شود از حرکت دادن پای آسیب دیده خودداری کنید تا پزشک آن را معاینه کند.

شکستگی زانو چگونه درمان می شود؟

درمان شکستگی زانو بسته به شدت و نوع شکستگی متفاوت است. در موارد خفیف که استخوان‌ها جابجا نشده‌اند، درمان غیرجراحی با استفاده از آتل یا گچ کافی است. در موارد شدیدتر یا زمانی که استخوان‌ها جابجا شده‌اند، جراحی انجام می‌شود.