زانوی پرانتزی یکی از شایع ترین ناهنجاری های اندام تحتانی در کودکان است. این ناهنجاری اگرچه اغلب بی خطر است، اما در برخی موارد می تواند باعث بروز درد و ایجاد محدودیت حرکتی در کودکان شود. حالت قرار گیری اشتباه مفاصل و استخوان‌ها در بعض مواقع باعث بروز عارضه و مشکلات مختلفی در ساختمان اسکلتی انسان می‌شود به طوری که در بعضی مواقع این عارضه بسیار گسترده بوده و باعث ایجاد اختلال در ظاهر و انجام کارهای روزمره می‌شود.
یکی از این عارضه‌ها و اختلالات شایع مفاصل و استخوان، پای پرانتزی است و در کودکان بسیار رواج دارد. در این مقاله می‌خواهیم در ارتباط با این موضوع به طور کامل با شما صحبت کنیم و روش‌های درمان پای پرانتزی در کودکان را به طور مفصل برای شما توضیح دهیم پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
پای پرانتزی در کودکان چیست؟
پای پرانتزی یکی از شایع ترین مشکلات استخوان در کودکان بوده که دلایل زیادی برای بروز آن وجود دارد. این بیماری می‌تواند از روزهای آغازین تولد کودک در قسمت زانوی او قابل مشاهده باشد به طوری که فاصله بیشتری نسبت به حد معمول بین زانوهای او وجود دارد. این اختلال در کودکان سبب می‌شود تا آنها هنگام راه رفتن تعادل خود را از دست داده و نسبت به کودکان دیگر کمی سخت تر از حد معمول برای راه رفتن آماده شوند.
علائم پای پرانتزی در کودکان و بزرگسالان
پای پرانتزی عموما در نگاه اول قابل مشاهده بوده و میتوان آن را تشخیص داد. اما حتما را اطمینان از این موضوع باید به پزشک متخصص ارتوپدی یا جراح زانو مراجعه کنید. علائم پای پرانتزی به شرح زیر است:
- فاصله بیش از حد زانوها از هم
- غیر متقارن بودن پاها
- مشکلات حرکتی مانند لنگیدن، ضعف در هنگام حرکت، اشکال در دویدن
- درد در ناحیه زانو
- محدودیت حرکت لگن
- قرار گرفتن کف پاها به سمت داخل
علت بروز اختلال پای پرانتزی در کودکان چیست؟
موارد زیادی می‌تواند سبب بروز بیماری پای پرانتزی در کودکان شود. از کمبود برخی ویتامین‌ها گرفته تا چرخش نامناسب جنین در رحم مادر می‌تواند در بروز این عارضه نقش داشته باشد. در ادامه تعدادی از رایج ترین دلایل پرانتزی شدن پا را برای شما ذکر کرده‌ایم.
- بیماری بلانت
- در این بیماری استخوان ساق پای کودک نسبت به حالت عادی رشد بیشتری داشته و باعث بروز انحنا در ناحیه پایینی زانو می‌شود. این بیماری با افزایش سن کودک افزایش پیدا کرده و حالت پرانتزی پا بیشتر نمایان می‌شود. کودکانی که دارای اضافه وزن هستند و یا زودتر از زمان موعد شروع به راه رفتن کرده‌اند بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
- نرمی استخوان
- نرمی استخوان نوعی اختلال اسکلتی محسوب می‌شود که به دلیل کمبود کلسیم و ویتامین D بروز پیدا می‌کند. در واقع زمانی که استخوان مواد مغذی لازم را دریافت نکند به مرور زمان دچار کاهش استحکام و نرمی می‌شود. این اختلال می‌تواند باعث ایجاد پای پرانتزی در کودکان شود.
- بیماری پاژه
- بیماری پاژه نوعی بیماری استخوان است که هنگام آسیب دیدگی آن اجازه ترمیم و بازسازی به استخوان را نمی‌دهد و به مرور باعث نرم و شکننده شدن استخوان‌ها می‌شود.
- چاقی و اضافه وزن
- یکی دیگر از مواردی که باعث بروز پای پرانتزی در کودکان می‌شود چاقی و اضافه وزن آنهاست. تحقیقات نشان می‌دهد کودکانی که از مشکل اضافه وزن رنج میبرند بیشتر در معرض اختلال پای پرانتزی قرار می‌گیرند.
زانو پرانتزی در کودکان
زانوی پرانتزی یکی از ناهنجاری های مفصلی در زانو کودکان است که باعث می شود ساق و مچ پا به سمت داخل و زانو ها به مت خارج خم شوند. در این وضعیت، زانوها به طرف داخل خم می شوند و در مواقعی که قوزک های پا در کنار یکدیگر قرار می گیرند، فصله زیادی بین زانوها ایجاد می شود.
علت اصلی ایجاد زانوی پرانتزی ضعف عضلات ران و کشش بیش از حد رباط های داخلی زانو است. همچنین در بعضی موارد عوامل مادرزادی مانند زاویه استخوان ران و ساق پا نیز در ایجاد آن نقش دارد.
در کودکان زیر سه سال معمولاً این ناهنجاری خودبه خود برطرف می شود اما اگر بعد از سه سالگی ادامه پیدا کند، نیاز به درمان دارد. در غیر این صورت ممکن است با رشد کودک، زانوی پرانتزی شدیدتر شود و عارضه های جدی ای به وجود آورد.
درمان زانوی پرانتزی در کودکان
روش‌های زیادی برای درمان پای پرانتزی در کودکان وجود دارد. در گذشته تنها راه برای درمان پای پرانتزی جراحی بود اما امروزه در شرایطی که بیماری خفیف باشد پزشکان سعی می‌کنند از روش‌های دیگری برای درمان پای پرانتزی در کودکان استفاده کنند. در ادامه بهترین روش‌ها برای درمان پای پرانتزی در کودکان را به طور مفصل بررسی کرده‌ایم.
عوارض و فواید جراحی پای پرانتزی در کودکان
اولین و رایج ترین روشی که به ذهن تمامی افراد برای درمان پای پرانتزی می‌رسد جراحی است. عمل جراحی در سنین خاصی در کودکان انجام می‌شود. در ناحیه زانو دو استخوان وجود دارد که هر کدام از آنها دارای صفحات رشد هستند تا زمانی که این صفحات رشد باز باشد میزان پرانتزی شدن پای کودک افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل آماده سازی کودک برای جراحی و درمان پای پرانتزی به میزان رشد و بلوغ کودک بستگی دارد.
این روش درمان نیز مانند سایر روش‌ها دارای عوارض و فواید مخصوص به خود است. از فواید جراحی پای پرانتزی در کودکان میتوان به:
- پروسه درمان سریع
- جواب دهی حداکثری
- بدون بازگشت بودن بیماری
- اصلاح کامل راه رفتن
و مواردی از این قبیل اشاره کرد. جراحی پای پرانتزی امروزه به دلیل افزایش تکنولوژی دارای جواب دهی بسیار زیادی است و تقریبا تمامی بیماران پس از جراحی، درمان می‌شوند. البته روش جراحی دارای معایبی نیز می‌باشد که البته مقطعی بوده و پس از مدتی کاملا از بین می‌رود. این مشکلات شامل موارد زیر است:
- دوره نقاهت نسبتا طولانی
- استرس برای جراحی
- درد پس از عمل
بهترین سن برای جراحی پای پرانتزی در کودکان
طبق گفته پزشکان بهترین زمان برای جراحی پای پرانتزی کودکان در سنین پایین و قبل از 3 سالگی است زیرا در این سن هنوز رشد استخوان کامل نشده و انعطاف پذیری زیادی دارد در نتیجه با انجام عمل جراحی موجب شکل دهی بهتر استخوان پا و درمان مطلوب تر می‌شود. پس سعی کنید اگر کودک شما دچار این عارضه است درمان آن را به سنین بالاتر ارجاع ندهید.
هزینه عمل جراحی پای پرانتزی چقدر است؟
مقدار هزینه عمل جراحی پای پرانتزی به موارد گوناگونی بستگی دارد و نمی‌توان یک نسخه جامع برای همه افراد پیچید. مقدار بروز بیماری، سن بیمار، شرایط بیمار و مواردی از این قبیل می‌تواند تاثیرات بسیار زیادی بر روی هزینه جراحی و درمان داشته باشد. پس برای اطلاع از قیمت جراحی عمل پای پرانتزی می‌تواند با مشاوران ما در کلینیک تماس گرفته و از جدیدترین قیمت آن مطلع شوید.
بیشتر بخوانید: هزینه جراحی پای پرانتزی
عکس قبل و بعد عمل پای پرانتزی
درمان پای پرانتزی در کودکان بدون جراحی
علاوه بر جراحی روش‌های مختل دیگری نیز برای درمان پای پرانتزی وجود دارد. این روش‌ها معمولا بین 6 الی 12 ماه طول می‌کشد تا روند درمان را کامل کنند. توجه کنید که باید آنها را تحت نظر پزشک و به صورت مکرر انجام دهید تا پروسه درمان شما شکل گرفته و کامل شود.
درمان پای پرانتزی در کودکان با بریس
یکی از روش های درمان پای پرانتزی کودکان بدون جراحی استفاده از بریس است. بریس یا ارتوز وسیله ای است که در اطراف پا گذاشته می‌شود تا حرکت آن را کنترل کرده و شکل آن را تغییر دهد. علاوه بر بریس کفش‌های طبی با کفی خاص نیز برای بهتر شدن کیفیت روند درمان استفاده می‌شوند.
درمان پای پرانتزی کودکان با ورزش
یکی دیگر از راه‌های درمان این اختلال، درمان پای پرانتزی کودکان با ورزش است. طی این روند با انجام نرمش‌ها و تمرینات خاص سعی می‌شود تا حالت پای بیماران اصلاح شود. برای مثال اکثر پزشکان کودک را به پشت می‌خوابانند و پاهای او را کاملا در شکمش جمع می‌کنند یا مثلا انجام تمرین‌های پیلاتس نیز یکی دیگر از روش‌های موثر برای درمان این بیماری است. این تمرینات سبب تقویت ناحیه ران و زانو در کودکان می‌شود.
برای افراد بزرگسال پیشنهاد می‌شود که از تمرین اسکوات استفاده کنند در این روش ابتدا باید پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کنید. سپس دستان خود را روی سینه قرار داده و زانوهای خود را خم کرده و به حالت چمباته بنشینید.دقت کنید در این حالت کمر و گردن شما باید صاف باشد. پس چند ثانیه بلند شوید و دوباره همین روند را به آرامی و با صبر حوصله تکرار کنید.
درمان پای پرانتزی در کودکان با ویتامین D
همان طور که در ابتدا نیز گفتیم کمبود ویتامین دی یکی از دلایل بروز پای پرانتزی است.
مصرف ویتامین D برای درمان پای پرانتزی می‌تواند روند درمان را سریع تر کند زیرا یکی از مواد مغذی اصلی مورد نیاز برای استخوان همین ویتامین است.
زانو پرانتزی به چه دلایلی ایجاد می شود؟
یکی از شایع ترین دلایل ایجاد زانوی پرانتزی، انحراف مادرزادی در استخوان های بالای زانو مانند استخوان ران و درشت نی است. این انحراف ها باعث می شود زانو در مسیر طبیعی قرار نگیرد.
آسیب دیدگی های ناحیه زانو در ورزش هایی مانند فوتبال، بسکتبال، والیبال و … نیز می تواند باعث زخمی شدن یا پارگی رباط ها شود که نهایتا منجر به ایجاد زانوی پرانتزی می شود. همچنین بیماری آرتروز که با فرسودگی مفصل زانو همراه است، در درازمدت باعث تغییر شکل زانو و ایجاد پرانتزی پا می شود.
یکی دیگر از دلایل ایاجاد این عارضه ضعف عضلات ران و ناحیه پشت زانو است که می تواند موجب بی ثباتی زانو شده و زانوی پرانتزی ایجاد کند.
اضافه وزن و چاقی نیز با اعمال فشار بیش از حد به مفصل زانو، در طولانی مدت باعث ایجاد تغییراتی در ساختار زانو و پرانتزی شدن آن می شود.
به طور کلی ترکیبی از عوامل مادرزادی، آسیب های ورزشی، بیماری های مفصلی، ضعف عضلانی و اضافه وزن می تواند منجر به پرانتزی شدن زانو شود.
علت زانو پرانتزی در کودکان و نوزادان
علل اصلی ایجاد زانوی پرانتزی در کودکان و نوزادان به طور کلی شامل موارد زیر می شود:
- شایع ترین علت زانوی پرانتزی در نوزادان و کودکان، وجود انحراف خفیف تا شدید در استخوان های بالای زانو مثل ران و درشت نی است که باعث می شود زانو در موقعیت طبیعی قرار نگیرد.
- بیماری بلونت یا نرمی استخوان یک بیماری مادرزادی است که منجر به شل شدن مفصل زانو می شود و زانوی پرانتزی ایجاد می کند.
- داروهای خاص توسط مادر در بارداری یا ابتلای وی به بیماری هایی مثل دیابت بارداری می تواند باعث انحراف مادرزادی استخوان ها شود.
- زایمان سخت و طولانی یا وضعیت نامناسب جنین در رحم نیز می تواند باعث آسیب دیدگی مفصل زانو در نوزاد شود.
- عفونت هایی مثل آرتریت عفونی و استئومیلیت باعث التهاب مفصل زانو می شود و به تدریج زانوی پرانتزی را به وجود می آورند.
علائم و نشانه های زانو پرانتزی در کودکان
همانطور که تا به اینجا فهمیدید زانوی پرانتزی یکی از شایع ترین مشکلات اسکلتی-عضلانی در کودکان است که می تواند در اثر آسیب ها و التهاب های مزمن زانو به وجود آید. این وضعیت باعث می شود زانوها به سمت داخل خم شوند و شکل پرانتزی پیدا کنند.
یکی از نشانه های اصلی پای پرانتزی، خم شدن پای کودک به سمت داخل است. در این شرایط، زانو و پا به جای خم شدن به سمت جلو، به سمت داخل خم می شود.
کودکی که دارای زانو پرانتزی است ممکن است هنگام راه رفتن بی تعادل یا لنگ بنظر برسد که این علائم به دلیل این است که زانوها به دلیل خم شدن به سمت داخل، استحکام و پایداری کافی را در حین حرکت از دست می دهند.
برخی از کودکان نیز ممکن است احساس خستگی و درد در زانوها و پاهایشان داشته باشند. این مشکل عموما به دلیل فشار غیرطبیعی بر روی مفاصل و عضلات ایجاد می شود.
به طور کلی علائم و نشانه های زانوی پرانتزی در کودکان به شرح زیر است:
- درد زانو هنگام فعالیت هایی مانند راه رفتن، دویدن، بالا رفتن از پله و نشستن طولانی مدت
- حساسیت، تورم و قرمزی در ناحیه زانو
- صداهای ترق ترق و خرخر زمان حرکت دادن زانو
- احساس گیر کردن یا قفل شدن مفصل زانو
- درد در پشت زانو
- ناتوانی در صاف کردن کامل زانو
- لنگیدن هنگام راه رفتن
- ضعف عضلانی و کاهش قدرت عضلات اطراف زانو
- تغییر شکل ظاهری زانو به صورت پرانتزی یا کج شدن زانو
- محدودیت در دامنه حرکتی زانو
این علائم می توانند ناشی از آسیبدیدگی غضروف ها، التهاب تاندون ها، ناهنجاری های استخوانی یا مفصلی و دیگر مشکلات زانو باشند. تشخیص به موقع و درمان صحیح بسیار حائز اهمیت است تا از بروز مشکلات حرکتی و عوارض جدی تر جلوگیری شود. توصیه می شود در صورت مشاهده این علائم، هرچه سریع تر کودکتان را برای معاینه و ارزیابی دقیق به پزشک متخصص ارتوپد نشان دهید.
چه روش هایی برای تشخیص پرانتزی زانو وجود دارد؟
تشخیص زودهنگام و درمان مناسب این عارضه بسیار حائز اهمیت است. چرا که تشخیص به موقع از ایجاد عوارض جدی جلوگیری می کند. پزشکان برای تشخیص زانوی پرانتزی در کودکان از چندین روش مختلف استفاده می کنند.
ابتدا بهترین متخصص ارتوپد و جراح زانو با معاینه فیزیکی به بررسی دقیق زانو می پردازد. در این معاینه مواردی مانند دامنه حرکتی زانو، میزان درد و تورم، صداهای غیرطبیعی هنگام حرکت، ضعف عضلانی و تغییر شکل زانو مورد ارزیابی قرار می گیرد.
سپس برای بررسی دقیق تر، از تصویربرداری های مانند عکسبرداری اشعه ایکس، آرتروگرافی، ام آر آی و سی تی اسکن استفاده می شود. با تصویر برداری می تواند ساختار استخوان ها، غضروف ها، لیگامان ها و سایر بافت های نرم زانو را مشاهده کرد و هرگونه ناهنجاری ایجاد شده را تشخیص داد.
همچنین آزمایش خون برای تشخیص التهاب یا عفونت انجام می گیرد. با جمع آوری اطلاعات به دست آمده از معاینه فیزیکی و تصویربرداری ها، پزشک می تواند به صورت دقیق تری تشخیص دهد که کودکتان به چه دلیل به این عارضه مبتلا است و درمان مناسبی را تجویز نماید.
راه های درمان زانو پرانتزی در کودکان
درمان زانوپرانتزی در کودکان معمولاً به وسیلهٔ ترکیبی از روش های غیر تهاجمی انجام می شود.
فیزیوتراپی یکی از اصلی ترین روش های درمان زانو پرانتزی است. برنامه های فیزیوتراپی عموما شامل تمرینات استحکام بخشی عضلات مرتبط با زانو و پا است. استفاده از بریس، عصای زانو یا دستگاه های ویژه نیز می تواند در درمان زانو پرانتزی کمک کند. این ابزار ها برای نگهداری و تقویت زانو و پا طراحی شده اند و می توانند الگوی راه رفتن را درست کنند و فشار روی زانوها را کاهش دهند.
در صورتی که علت پرانتزی زانو التهاب باشد، تزریق داروهای ضدالتهاب و کورتیکواستروئیدها برای کاهش درد و التهاب تجویز می شود. در موارد پیش رفته تر نیز، جراحی هایی مانند ترمیم لیگامان و منیسک آسیب دیده یا اصلاح ناهنجاری های استخوانی انجام می شود؛ که البته، عموما درمان این عارضه در کودکی با روش های غیر تهاجمی مثل فیزیوتراپی صورت می گیرد.
بهترین جراح پای پرانتزی در اصفهان
بهترین جراح پای پرانتزی در اصفهان باید حتما از جدیدترین متدها و روش‌ها برای جراحی پا استفاده کند. توجه کنید حتما کلینیکی را برای جراحی انتخاب کنید که از همه لحاظ دارای سطح عالی باشد. دکتر فرزاد پناهی جراح استخوان، لگن و زانو با سابقه درخشان در عرصه درمان پای پرانتزی کودکان یکی از بهترین انتخاب‌های شما در خصوص درمان این بیماری است.
سخن آخر….
در کل سعی کردیم در این مقاله به صورت کامل و جامع در ارتباط با اختلال پای پرانتزی در کودکان صحبت کنیم. با پیشرفت تکنولوژی روش‌های درمان بسیار زیادی برای این بیماری وجود دارد به همین دلیل نیازی نیست که نگران فرزند دلبند خود باشید. روش‌هایی از قبیل جراحی، استفاده از کفش طبی، بریس و ورزش می‌تواند در مدت زمان کوتاهی این اختلال را به صفر برساند. برای کسب اطلاعات بیشتر در ارتباط با درمان پای پرانتزی کودکان می‌توانید با کلینیک ما تماس بگیرید و از مشاوره رایگان ما بهره مند شوید. از این که تا انتهای مقاله با ما همراه بودید از ما سپاسگزاریم.
نتیجه گیری
به طور کلی میتوان گفت زانوی پرانتزی یکی از شایع ترین اختلالات اسکلتی-عضلانی در کودکان است که می تواند تاثیرات منفی بر رشد و تحرک کودک داشته باشد. تشخیص زودهنگام و درمان به موقع آن اهمیت زیادی دارد تا از بروز معلولیت و ناتوانی های حرکتی در آینده جلوگیری شود.
روش های درمانی متنوعی از جمله استفاده از وسایل کمکی، فیزیوتراپی، دارو درمانی و در برخی موارد جراحی وجود دارد که بسته به شرایط بیمار قابل استفاده است. آگاهی والدین از علائم هشداردهنده و مراجعه به موقع به پزشک، نقش بسیار مهمی در پیشگیری و درمان این اختلال دارد.
دکتر فرزاد پناهی متخصص ارتوپدی و جراح زانو اصفهان با تجربه سال ها درمان انواع ناهنجاری های اسکلتی- عضلانی، از جمله زانوی پرانتزی، می تواند با تجویز درمان صحیح و به موقع، از بروز عوارض درازمدت این عارضه در کودکانتان جلوگیری کند.
برای ویزیت و مشاوره رایگان تماس بگیرید.
سوالات متداول
آیا زانوی پرانتزی در کودکان قابل درمان است؟
بله، در اکثر موارد زانوی پرانتزی در کودکان با درمان های غیر تهاجمی یا جراحی قابل اصلاح هستند که تشخیص و درمان به موقع بسیار مهم است.آیا زانوی پرانتزی می تواند موجب ناتوانی در کودک شود؟
در صورت عدم درمان به موقع، زانوی پرانتزی می تواند با پیشرفت سن منجر به مشکلات حرکتی و ناتوانی شود. اما با درمان به موقع می توان از بروز ناتوانی جلوگیری کرد.چگونه می تواند از ایجاد این عارضه جلوگیری کرد؟
انجام مرتب ورزش و تقویت عضلات پا، کنترل وزن، پرهیز از آسیب دیدگی های مکرر زانو و اصلاح وضعیت بدن هنگام نشستن و ایستادن از جمله نکات پیشگیرانه مهم هستند.
