در طول عمر، بسیاری از افراد با مشکلات زانو و دردهای مربوط به آن مواجه می شوند. این مشکلات می توانند از تروما، التهاب ها، آسیب های بافتی و حتی بیماری های مزمن ناشی شوند. درمان این مشکلات زانو درد از طریق روش های مختلفی از جمله دارو درمانی، فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر، جراحی انجام می شود. اما آیا می دانستید که می توانید از یک روش طبیعی و ساده به نام “آب درمانی زانو” برای بهبود سلامت زانو و کاهش درد و التهاب آن استفاده کنید؟
در این مقاله، به توضیح مفهوم آب درمانی و روش های مختلف آن خواهیم پرداخت. همچنین، خواص آب درمانی برای زانو و تأثیرات مثبت آن بر روی بافت ها و عملکرد زانو را بررسی می کنیم. پس با ما همراه باشید تا در مورد آب درمانی و مزایای آن بیشتر بدانید.
آموزش حرکات آب درمانی در استخر
حرکات آب درمانی زانو در آب و استخر بسیار مناسب کسایی که جراحی زانو و جراحی استوتومی انجام دادند
آب درمانی زانو چیست؟
زانو یکی از پرکاربردترین مفاصل بدن انسان است و به همین دلیل بیشتر در معرض آسیب و التهاب قرار دارد. درد و التهاب زانو می تواند باعث محدودیت حرکتی و کاهش کیفیت زندگی شود. آب درمانی یکی از روش های مؤثر در درمان این آسیب ها و بیماری های زانو است.
امروزه با پیشرفت علم پزشکی، استفاده از آب درمانی زانو به عنوان یک روش غیرتهاجمی، جایگاه ویژه ای در درمان های فیزیوتراپی پیدا کرده است که شامل انجام انواعی از تمرینات در آب است که با ایجاد فشار هیدرواستاتیک بر روی زانو، باعث کاهش درد، التهاب و بهبود دامنه حرکتی می شود.

آب درمانی چگونه به بهبود مشکلات زانو کمک می کند؟
آب درمانی از طریق استفاده از خواص فیزیکی آب مانند فشار هیدرواستاتیک، شناوری و مقاومت، به بهبود مشکلات زانو کمک شایانی می کند.
در آب درمانی فشار هیدرواستاتیک آب باعث کاهش درد و التهاب زانو می شود. همچنین فشار آب باعث افزایش جریان خون به ناحیه زانو شده و با رساندن اکسیژن و مواد مغذی بیشتر، روند بهبودی را تسریع می کند. از طرفی، شناوری آب وزن بدن را از روی زانو برداشته و فشار وارده بر مفاصل و رباط های زانو را کاهش می دهد که این امر باعث تسکین درد و بهبود عملکرد زانو می شود. مقاومت آب در برابر حرکت اندام ها نیز، باعث تقویت عضلات اطراف زانو شده و از آسیب های بیشتر پیشگیری می کند.
آب درمانی همچنین با افزایش جریان خون و گرم نگه داشتن مفاصل، التهاب و درد ناشی از بیماری هایی مانند استئوآرتریت را کاهش می دهد. علاوه بر این، آرامش عضلانی ناشی از آب گرم باعث رفع اسپاسم عضلانی و بهبود عملکرد زانو می شود.
بنابراین می توان گفت استفاده از آب درمانی و تمرینات آبی، روش موثری در درمان مشکلات زانو از جمله درد، التهاب، محدودیت حرکتی و ضعف عضلانی است.
انواع روش های آب درمانی
در ادامه برخی از روش های آب درمانی زانو را بررسی می کنیم:
- شنا کردن: شنا کردن یکی از بهترین روش های آب درمانی زانو است. با شنا کردن در آب، فشار و وزن بدن بر روی زانو کاهش می یابد و باعث کاهش التهاب و درد زانو می شود.
- استفاده از جت آب: با استفاده از جت آب، می توانید با فشار بالا، زانو خود را ماساژ دهید و به دور از درد و التهاب نگه دارید. همچنین، جت آب می تواند به شما کمک کند تا عضلات و بافت های اطراف زانو را تقویت کنید.
- استفاده از آب سرد: استفاده از آب سرد در آب درمانی زانو برای درمان زانو درد و التهاب بسیار مفید است. آب سرد باعث می شود عروق خونی تنگ شود و فشار خون در آن ناحیه کاهش یابد که باعث کاهش التهاب و درد می شود.
- استفاده از آب گرم: استفاده از آب گرم در آب درمانی زانو، عروق خونی را گشاد می کند که باعث بالا رفتن فشار خون و بهتر شدن جریان خون می شود و در نهایت درد زانو را کاهش می دهد.
- انجام تمرینات ورزشی در آب: انجام حرکات کششی و مقاومتی در آب، ضمن تقویت عضلات اطراف مفصل، بار روی مفصل را کاهش می دهد و به بهبود مشکلات زانو کمک می کند.
مزایای آب درمانی زانو
آب درمانی زانو می تواند مزایای بسیار مفیدی در درمان و بهبودی مشکلات زانو داشته باشد. این روش درمانی با استفاده از ویژگی ها و خواصی که آب دارد به کاهش درد زانو کمک می کند. به طور کلی آب درمانی گرم و سرد برای کاهش درد، التهاب و تورم زانو بسیار مفید است.
هنگامی که در آب قرار می گیرید فشاری که به زانویتان وارد می شود از حالت طبیعی بسیار کمتر است که این امر باعث می شود بسیار راحت و آسان تر در آب ورزش و حرکت کنید. همچنین مقاومتی که آب دارد به تقویت عضلات نعل اسبی، ران و سایر عضلات پایتان کمک شایانی می کند. طبیعتا زمانی که عضله های اطراف زانویتان تقویت شود، از آسیب دیدگی زانویتان پیشگیری می کند.
در آب درمانی زانو، با حرکت در آب انعطاف پذیری مفاصل، تاندون ها و بافت های نرم اطراف زانویتان بیشتر می شود و با بهبود انعطاف پذیری، مفاصل زانو می تواند آزادانه تر و راحت تر حرکت کند. همچنین جریان آب باعث افزایش گردش خون در ناحیه زانو می شود و در التیام سریع تر آسیب های زانویتان نقش موثری ایفا می کند.
با توجه به مزایای زیادی که این روش دارد، آب درمانی زانو می تواند به عنوان یک روش درمانی کاربردی و موثر در بهبود عملکرد و کاهش درد زانو توصیه شود. البته ترکیب این روش با تمرینات ورزشی مناسب، نتایج بهتری را به همراه خواهد داشت.
تمرینات ورزشی در آب درمانی
در ادامه چند نمونه تمرین در آب برای کاهش درد زانو و نحوه انجام آنها را مرحله به مرحله برایتان توضیح می دهیم:
شنای آرام
- وارد آب شوید و شروع به حرکت کنید.
- دست ها را به آرامی جلو و عقب ببرید.
- پاها را به صورت متناوب حرکت دهید.
- سعی کنید فشار کمی روی زانوهایتان وارد کنید.
- به مدت 10-15 دقیقه به آرامی شنا کنید.

دویدن در آب

- شروع به دویدن آرام و در جا کنید.
- زانوها را خم کنید تا فشار کمی روی آنها باشد.
- دستها را جلو و عقب ببرید تا تعادل حفظ شود.
- به مدت 5-10 دقیقه ادامه دهید.
کشش عضلات در آب
- تا کمر در آب بایستید
- به آرامی ران پایتان را به شکم کشیده و نگه دارید.
- 10-15 ثانیه نگه دارید و تکرار کنید.
- همین کار را برای پای دیگر انجام دهید.

اسکات در آب

- در آب به طوری که تا کمرتان برسد، بایستید.
- پاها را کمی از هم باز کنید.
- هر دو زانویتان را خم کنید تا جایی که زانو در حالت 90 درجه باشد و آب به شانه هایتان برسد.
- سپس بلند شوید و دوباره بنشینید.
- این حرکت را 10-15 تکرار کنید.
لانچ در آب
- طوری در آب بایستید که آب تا کمر یا زیر بغل ها برسد.
- پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید.
- بدون اینکه زانویتان از انگشتان پا عبور کند، یک گام بزرگ سمت جلو بردارید و سپس به حالت اولیه بازگردید.
- این حرکت را برای هر پا 10-15 بار تکرار کنید.

اقدامات احتیاطی قبل و بعد آب درمانی
قبل از شروع آب درمانی، مطمئن شوید که وضعیت سلامتیتان طبیعی است و به شما اجازه انجام این درمان را می دهد. اگر مشکلات قلبی، تنفسی یا عصبی دارید، حتما با بهترین جراح زانو و ارتوپد مشورت کنید. همچنین توصیه می شود اگر زخم باز یا عفونتی دارید حتما از آب درمانی خودداری کنید.
قبل از ورود به آب، دمای بدنتان را چک کنید و اجازه دهید بدنتان به آرامی با دمای آب سازگار شود. وارد شدن ناگهانی به آب می تواند باعث افت فشار خون شود. همچنین مصرف غذا یا نوشیدنی قبل از آب درمانی توصیه نمی شود.
پس از پایان درمان، بدنتان را خشک کنید و استراحت نمایید. اگر احساس سرگیجه، تهوع یا ضعف دارید بلافاصله به پزشکتان اطلاع دهید.
بعد از آب درمانی مایعات کافی مصرف کنید تا از دهیدراته شدن جلوگیری کنید. همچنین انجام فعالیت های شدید بلافاصله پس از آب درمانی زانو توصیه نمی شود و بهتر است قبل و بعد از جلسه کمی استراحت کنید تا بدنتان به حالت عادی برگردد.
نتیجه گیری
در مجموع می توان نتیجه گرفت که آب درمانی یا هیدروتراپی یک روش موثر و کم خطر برای درمان آسیب ها و بیماری های مربوط به زانو است. انجام تمرینات ورزشی منظم در آب باعث کاهش التهاب، درد و سفتی مفاصل زنو می شود.
آب درمانی زانو با کاهش فشار وارد بر زانوها، افزایش قدرت عضلانی و بهبود دامنه حرکتی، سبب بهبود عملکرد و ثبات مفصل زانو می گردد. این روش درمانی برای افراد مبتلا به آرتریت زانو، پارگی رباط صلیبی قدامی، دردهای مزمن زانو و کسانی که جراحی های زانو انجام داده اند، توصیه می شود.
در آخر می توان گفت که آب درمانی، در کنار سایر روش های درمانی، می تواند به طور قابل توجهی باعث بهبود عملکرد و کیفیت زندگی افرادی که به آسیب های زانو دچار هستند، شود.
سوالات متداول
آب درمانی برای چه نوع مشکلاتی در زانو مناسب است؟
آب درمانی برای درمان طیف وسیعی از مشکلات زانو از جمله آرتریت زانو، التهاب مفاصل، دررفتگی منیسک، پارگی رباط صلیبی قدامی، ورم مفصلی، دردهای مزمن و… موثر است.
چه مدت طول می کشد تا آب درمانی زانو نتیجه دهد؟
معمولاً پس از چند هفته آب درمانی منظم، بهبودی تدریجی در علائم و عملکرد زانو مشاهده می شود. البته زمان بهبودی بستگی به شدت و نوع مشکل زانو دارد.
آیا آب درمانی میتواند جایگزین سایر درمان ها باشد؟
خیر، آب درمانی مکمل سایر درمان ها است و نباید جایگزین آنها شود. معمولاً آب درمانی به همراه فیزیوتراپی، تمرینات ورزشی و در صورت نیاز دارو درمانی انجام می شود.