همین الان به طرز نشستن خود نگاه کنید! اگر عادت دارید اغلب بر روی زمین بنشینید، حتما یکی از حالات نشستن دوزانو یا چهارزانو را انتخاب میکنید. البته دو زانو نشستن و چهار زانو نشستن فواید و عوارضی به همراه دارد. مهمترین فایده رویزانو نشستن افزایش انعطافپذیری زانوها و افزایش توانایی حفظ تعادل و پایداری بدن در وضعیت نشسته است اما اگر بدن خود را طولانیمدت در این وضعیت قرار بدهید آسیبهای جبرانناپذیری به زانوها وارد میشود و در آینده به زانو درد مبتلا میشوید.
دوزانو نشستن و چهارزانو نشستن چگونه است؟
دوزانو نشستن به این شکل است که بر روی زانوها نشسته و هر دو پا در زیر بدن قرار گرفته و کف پاها به سمت بالا و باسن بروی پاشنه پا قرار میگیرد و زمانی که به شکل چهارزانو هستید در واقع وزن بدن به طور مساوی بر روی پاها و دستها تقسیم میشود و باسن بر روی زمین قرار میگیرد. در بعضی از ورزشها و یا سنتهای متفاوت از روش نشستن به شکل دوزانو و چهارزانو برای تمرینهای متفاوت استفاده میشود که البته با زیادهروی در این حالت بهوضوح عوارض دوزانو و چهارزانو نشستن را مشاهده خواهید کرد. حال اگر به دنبال فواید و عوارض چهارزانو نشستن و دوزانو نشستن و یا به دنبال دلایل درد هنگامی که به این شکل مینشینید هستید تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
فواید چهارزانو نشستن که از آن بیخبرید!
شاید شما هم این مطلب را شنیده باشید که چهارزانو نشستن میتواند به بدن آسیب بدی وارد کند و ممکن است گاهی از نشستن به این حالت منع شده باشید؛ ولی باید گفت چهارزانو نشستن اگر به طور مداوم و طولانیمدت نباشد میتواند فوایدی برای بدن داشته باشد، در واقع نشستن به این حالت میتواند باعث کشش قسمتهایی از بدن از جمله عضلات باسن، پاها و کمر و همچنین بهبود مفاصل شود و در کنار همه اینها میتواند در راهرفتن به شما کمک زیادی برساند و البته ناگفته نماند که در بهبود انحراف ستون فقرات هم بیتأثیر نیست. حال بهتر است بدانید اگر در طی روز زمان زیادی را پشت میز و یا کامپیوتر مینشینید و شغل شما به صورتی است که تحرک زیادی ندارید، چهارزانو نشستن بسیار برایتان مفید است. تمرین و تکرار این مدل نشستن میتواند در حالت ایستادن باعث تراز شدن بدن، تثبیت عضلات مرکزی بدن و افزایش قدرت و در مواردی باعث افزایش گردش خون شود و به طور کل وضعیت سلامت را بهبود میبخشد. حال که با فواید چهارزانو نشستن آشنا شدید میتوانید فرق دوزانو و چهارزانو نشستن را بهراحتی درک کنید.
پیشنهاد دکتر فرزاد پناهی برای مطالعه: آرتروز ستون فقرات چیست؟
عوارضی که بر اثر نشستن به حالت دوزانو و چهارزانو ایجاد میشود
درست است که در بخش قبل از فواید چهارزانو نشستن گفتیم ولی نمیتوانیم از عوارض دوزانو و چهارزانو نشستن بهراحتی بگذریم؛ البته اگر بهصورت طولانی و عادت همیشگی تبدیل شود، دوزانو و چهارزانو نشستن میتواند تأثیرات بسیار بدی بر روی زانو بگذارد که اثرات آن در سالهای بعد بیشتر نمایان میشود. فشار طولانیمدت بر روی زانوها بهمرورزمان میتواند به مفاصل آسیب بزند و یا برای زانوها تنش ایجاد کند و غضروف کاسه زانوها را تحتتأثیر قرار دهد؛ ناگفته نماند که عوارض مرتبط با دوزانو نشستن و چهارزانو نشستن، فقط بر روی زانو تأثیر نمیگذارد؛ بلکه بهراحتی میتواند مچ پا و مفاصل آن درگیر کند و نهایتاً باعث آسیب شود. از دیگر عوارض دوزانو و چهارزانو نشستن واردشدن آسیب به بافتهای نرم از جمله بندهای زانو، کپسول زانوها و بافتهای مشابه، آسیب و گاهی اوقات کاهش خونرسانی، بالارفتن فشارخون و یا ابتلا به واریس و گشادشدن رگهای خونی است. پیشنهاد ما به شما این است که تاحدامکان از دوزانو نشستن و چهارزانو نشستن به مدت طولانی پرهیز کنید تا آسیبی به عضلات و مفاصل بدن شما وارد نشود.
۴ دلیل اصلی احساس درد هنگام دوزانو نشستن و چهارزانو نشستن
اگر برای شما هم پیشآمده است که برای نشستن بهصورت دوزانو و چهارزانو به مشکل بر میخورید و احساس درد در مفاصل و یا عضلات زانوها و مچ و ساق پا دارید میتواند به دلیل ابتلا به مشکلات مفصلی و یا عضلاتی پا و زانوها باشد.
ابتلا به بورسیت
ایجاد مشکل و نوعی التهاب در بالشتکهای نرمی که وظیفه محافظت از مفاصل زانو را دارند و نام آنها بورسا است میتواند شما را از نشستن به حالت دوزانو و چهارزانو بازدارد؛ زیرا باعث احساس درد شدید در زانوهای شما میشود.
تاندونیت کشکک و چهار سر ران
اگر زمانی که بهصورت دوزانو و چهارزانو میشنید احساس درد و ناراحتی دارید ممکن است به دلیل التهاب تاندونهای وصلکننده مفصل زانو به ساق پا که همان تاندونیت کشکک زانو نام دارد باشد و همچنین ممکن است به دلیل التهاب تاندونهای متصل به کاسه زانو و عضله ران باشد که به آن تاندونیت عضله چهار سر ران گفته میشود و مورد دیگری که میتواند باعث درد در زمان این نوع نشستن باشد سفتی عضلات پا است که بیشتر بر اثر استفاده بیاندازه از زانو و همچنین زانوزدن زیاد به وجود میآید که در این صورت و ابتلا به این مشکلات باید از نشستن به شکل دوزانو و چهارزانو بهویژه در کودکان پرهیز کنید.
پیشنهاد دکتر فرزاد پناهی برای مطالعه: روش های درمان و جراحی پای پرانتزی کودکان
سندرم پاتلوفمورال
افرادی که دچار سندرم پاتلوفمورال یا همان التهاب در رباطها و تاندونهای کشکک زانو هستند در هنگام دوزانو و چهارزانو نشستن دچار درد میشوند و انجام این امر برایشان سخت میشود. ابتلا به این سندرم میتواند به دلایل مختلفی همچون، ضعف عضلات چهار سر ران، نامتقارنی پاها، استفاده بیش از حد از پاها و موارد مشابه ایجاد شود.
ابتلا به آرتروز
اگر در زانوهای خود احساس سفتی و کشیدگی و درد دارید بهاحتمال خیلی زیاد دچار استئوآرتریت یا همان آرتروز زانو شدهاید که نتیجه نوعی التهاب در زانو است، بهموجب همین امر باید از نشستن به شکل دوزانو و چهارزانو پرهیز کنید تا درد شما شدت نیابد.

مهمترین راه جلوگیری از زانودرد
برای جلوگیری از دردهای زانو و تشدید آنها بهتر است کمتر بهصورت دوزانو و چهارزانو بنشینید و تا جایی که امکان دارد از حالتهای صحیح نشستن استفاده کنید تا آسیبی به پاها و زانوهای شما نرسد؛ برای اینکه از زانو درد هنگام نشستن و برخاستن در امان بمانید در ابتدا باید بگوییم در صورت امکان بهتر است از نشستن بر روی زمین جلوگیری کنید و بر روی صندلی و مبلهای مناسب بنشینید؛ ولی اگر میخواهید بر روی زمین بنشینید توصیه میکنیم از حالتهای صحیح نشستن که به شکلهای متفاوت است از جمله، دراز کردن پاها به جلو و گذاشتن پاها بر روی یکدیگر، خمکردن زانوها و گذاشتن کف پاها بر روی زمین که فشار را از روی باسن و مچ پاها برمیدارد و همچنین اگر زمان نشستن در زیر باسن خود حوله یا بالشتکی بگذارید بسیار حالت راحتتری خواهید داشت و فشار کمتری بر زانوها و کمر شما وارد میشود.
و در آخر
بهطورکلی میتوان گفت تاحدامکان بهتر است از نشستن بر روی دوزانو و چهارزانو پرهیز کنید و اگر مجبور شدید به این حالت بنشینید بهتر است هرچند دقیقه یکبار حالت خود را تغییر دهید تا فشار کمتری به زانوهایتان وارد شود و همچنین اگر دچار مشکلات مفصلی و عضلانی در زانو و یا مچ پا هستید بهتر است به طور کل از دوزانو نشستن و چهارزانو نشستن دوری کنید تا مشکل شما تشدید پیدا نکند. اگر مطالب این مقاله برایتان مفید واقع شده است مشتاقانه منتظر انتقادات و پیشنهادهای شما عزیزان هستیم. همچنین میتوانید سؤالات خود را درباره زانو درد بپرسید تا در نزدیکترین زمان ممکن پاسخ خود را از آقای دکتر فرزاد پناهی دریافت کنید.